Perbezaan DUN dan Parlimen: Musim pilihan raya sekali lagi melanda, namun bagi kebanyakan pengundi baru, terdapat kebingungan tentang perbezaan antara ahli dewan undangan negeri (ADUN) dan ahli parlimen (MP). Menurut kajian Institute for Democracy and Economic Affairs (IDEAS), 35% rakyat Malaysia tidak memahami perbezaan ini. Oleh itu, dalam artikel ini, kita akan mengkaji dengan mendalam mengenai fungsi dan peranan Dewan Undangan Negeri (DUN) serta Parlimen di Malaysia.
A. Sistem Pemerintahan di Malaysia
Sebelum membincangkan perbezaan antara DUN dan Parlimen, adalah penting untuk memahami bagaimana sistem pemerintahan negara kita berfungsi.
i. Raja Berperlembagaan
Malaysia adalah negara demokrasi berparlimen yang mengamalkan sistem raja berperlembagaan persekutuan. Yang di-Pertuan Agong, Al-Sultan Abdullah Ri’ayatuddin Al-Mustafa Billah Shah, memegang peranan utama sebagai Ketua Tertinggi Persekutuan dan pemimpin agama Islam di Malaysia. Beliau juga adalah panglima tertinggi angkatan tentera.
ii. Demokrasi Berparlimen
Parlimen adalah badan Legislatif tertinggi negara yang terdiri daripada Yang di-Pertuan Agong, Dewan Negara, dan Dewan Rakyat. Ahli Dewan Rakyat, atau ahli parlimen, dipilih oleh rakyat dalam Pilihan Raya Umum (PRU) setiap lima tahun. Mereka mempunyai kuasa untuk meluluskan, meminda, dan memansuhkan akta undang-undang persekutuan.
iii. Sistem Persekutuan
Malaysia terdiri daripada persekutuan 13 negeri dan tiga Wilayah Persekutuan. Setiap negeri mempunyai perlembagaan sendiri dan majlis eksekutif yang diketuai oleh Menteri Besar.
B. Perbezaan Antara ADUN dan Ahli Parlimen
Dewan Undangan Negeri (DUN) dan Parlimen mempunyai fungsi dan bidang kuasa yang berbeza.
i. Fungsi DUN
Dewan tempat ADUN bersidang bertanggungjawab untuk membincangkan dan menggubal undang-undang berkaitan dengan perkara-perkara seperti tanah, sumber asli, kemudahan awam, kebajikan masyarakat, belia dan sukan, budaya, serta pentadbiran kerajaan negeri dan tempatan.
ii. Fungsi Parlimen
Parlimen meluluskan, meminda, dan memansuhkan undang-undang persekutuan yang memberi kesan kepada seluruh negara. Ahli Parlimen juga bertanggungjawab untuk memudahkan semakan dan imbang keputusan, dasar, dan pelaksanaan kerajaan persekutuan.
C. Bilakah Anda Membuang Undi untuk ADUN dan Ahli Parlimen?
i. ADUN
Pengundian untuk memilih ADUN berlaku semasa pilihan raya negeri. Tempoh jawatan DUN adalah lima tahun, namun pilihan raya boleh diadakan bersama-sama dengan pilihan raya negara.
ii. Ahli Parlimen
Pengundian untuk memilih ahli Parlimen berlaku semasa Pilihan Raya Umum (PRU) atau pilihan raya kebangsaan. Seperti DUN, tempoh jawatan Parlimen juga adalah lima tahun.
D. Bagaimana untuk Membentuk Kerajaan Negeri dan Persekutuan?
i. Kerajaan Negeri
Mana-mana parti politik atau gabungan yang memperoleh lebih separuh kerusi DUN akan membentuk kerajaan negeri.
ii. Kerajaan Persekutuan
Mana-mana parti politik atau gabungan yang memperoleh lebih separuh kerusi Parlimen akan membentuk kerajaan persekutuan.
Penutup
Memahami perbezaan antara Dewan Undangan Negeri (DUN) dan Parlimen adalah penting bagi setiap pengundi. DUN mempunyai peranan penting dalam menentukan undang-undang negeri, manakala Parlimen bertanggungjawab terhadap undang-undang persekutuan. Dengan pengetahuan ini, pengundi dapat membuat keputusan yang lebih baik semasa memilih wakil-wakil mereka di peringkat negeri dan persekutuan.
